ସମ୍ବଲପୁର: ହୀରାକୁଦ ଜଳାଶୟରେ ଥିବା ଦ୍ୱୀପଗୁଡ଼ିକ ବର୍ତ୍ତମାନ ହଜାର ହଜାର ପ୍ରବାସୀ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ପ୍ରଜନନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି। ଜଳାଶୟରେ ଥିବା ୨୬ଟି ଛୋଟ-ବଡ଼ ଦ୍ୱୀପରେ ଏହି ପକ୍ଷୀମାନେ ଡିମ୍ବ ଦେବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ହୀରାକୁଦ ୱାଇଲ୍ଡଲାଇଫ୍ ଡିଭିଜନ୍ର ଡିଭିଜନାଲ ଫରେଷ୍ଟ ଅଫିସର (DFO) ଅନ୍ଶୁପ୍ରଜ୍ଞ ଦାସ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଶୀତଋତୁରେ ଏଠାକୁ ଆସିଥିବା ପ୍ରବାସୀ ପକ୍ଷୀମାନେ ଦ୍ୱୀପଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ପ୍ରଜନନ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ପରିବେଶ ଭାବରେ ବାଛୁଛନ୍ତି।
ହୀରାକୁଦ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ବିଭାଗର ଡିଏଫଓ ଅଂଶୁପ୍ରଜ୍ଞା ଦାସଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଦ୍ୱୀପଗୁଡିକରେ ସୁରକ୍ଷିତ ଓ ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶ ଥିବା ହେତୁ ପକ୍ଷୀମାନେ ଏହାକୁ ବାଛୁଛନ୍ତି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ବିଗତ ବର୍ଷଗୁଡିକ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ପକ୍ଷୀ ଆସିଛନ୍ତି, ଯାହାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ବନ ବିଭାଗ ସେମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ କଡା ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ୧,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଜଳପକ୍ଷୀ,ଯେଉଁଥିରେ ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରବାସୀ ପ୍ରଜାତିର। DFO ଦାସ କହିଛନ୍ତି, “ଏବର୍ଷ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏତେ ଦ୍ୱୀପରେ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ପକ୍ଷୀମାନେ ବସା ବାନ୍ଧୁଛନ୍ତି।”
ପକ୍ଷୀଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ସ୍ଥାନୀୟ ମାଛୁଆମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଯାଇଛି। DFO ଅନ୍ଶୁପ୍ରଜ୍ଞ ଦାସ କହିଛନ୍ତି, “ଏହି ପକ୍ଷୀମାନେ ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ବସା କରୁଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଏବର୍ଷ ସେମାନେ ଅଧିକ ଦ୍ୱୀପରେ ଡିମ୍ବ ଦେଉଛନ୍ତି ଏବଂ ନିଜ ଛାନାଗୁଡ଼ିକୁ ଯତ୍ନରେ ପାଳନ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ରଙ୍ଗ ମାଟି ଏବଂ ପଥର ସହିତ ମିଶି ଯାଉଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କ ଡିମ୍ବ ଓ ଛାନାଗୁଡ଼ିକ ଆକସ୍ମିକ କ୍ଷତିର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ତେଣୁ ମାଛୁଆ, ପର୍ଯ୍ୟଟକ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଦ୍ୱୀପଗୁଡ଼ିକରେ ପ୍ରବେଶ କରିବାକୁ ନିଷେଧ କରାଯାଇଛି।”
ଦ୍ଢ଼ୀପଗୁଡିକରେ ୧୦ ପ୍ରଜାତିର ପକ୍ଷୀ, ଯଥା ରିଭର ଟର୍ନସ୍, ଗଲ୍-ବିଲ୍ଡ ଟର୍ନସ୍, ଓରିଏଣ୍ଟାଲ ପ୍ରାଟିଙ୍କୋଲସ୍ ଓ ଇଗ୍ରେଟସ୍ ଅଣ୍ଡାଦାନ କରୁଛନ୍ତି। ରିଭର ଟର୍ନସ୍ ଅଧିକାଂଶ ବିଦେଶାଗତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଅନେକେ ଏଠାରେ ରହୁଛନ୍ତି। ଦ୍ଢ଼ୀପଗୁଡିକ ଶିକାରୀ ଓ ମଣିଷଙ୍କ ପହଞ୍ଚରୁ ଦୂରେ ଥାଏ ଓ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ମାଛ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଏ। ବନ ବିଭାଗ ଏହି ପରିବେଶ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଜାରି ରହିଛି। ସାମୁଦାୟିକ ସହଯୋଗରେ ପକ୍ଷୀ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ଓ ହୀରାକୁଦର ପରିବେଶ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ବନ ବିଭାଗ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ।
ଡିଏଫଓ ଦାସ କହିଛନ୍ତି, “ଏହି ପକ୍ଷୀମାନେ ଅଧିକ ଦ୍ଢ଼ୀପରେ ଅଣ୍ଡା ଦେଉଛନ୍ତି ଓ ଶାବକଙ୍କୁ ଯତ୍ନ ନେଉଛନ୍ତି। ସେମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁମାନେ ସହଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି। ଅଣ୍ଡା ଓ ଶାବକଙ୍କ ରଙ୍ଗ ମାଟି ସହ ମିଶିଯାଉଥିବାରୁ ଦ୍ଢ଼ୀପଗୁଡିକରେ ପ୍ରବେଶ ନିଷେଧ।” ସମ୍ବଲପୁର, ବରଗଡ଼ ଓ ଝାରସୁଗୁଡ଼ାର ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀମାନେ ଦ୍ଢ଼ୀପ ନିକଟରେ ମାଛ ଧରୁନାହାନ୍ତି। ସମସ୍ତ ଦ୍ଢ଼ୀପରେ ଲାଲ ପତାକା ଲାଗିଛି, ଯାହା ଏଗୁଡିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ଅଣ୍ଡାଦାନ କ୍ଷେତ୍ର ବୋଲି ଚିହ୍ନିତ କରେ। ମାର୍ଚ୍ଚ-ଜୁନ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲୁଥିବା ଅଣ୍ଡାଦାନ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବାଇନୋକୁଲାର ସାହାଯ୍ୟରେ ନିରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଉଛି।
