ବଲାଙ୍ଗୀର ଜିଲ୍ଲାର ପାଟଣାଗଡ଼ରେ ୨୦୧୮ ମସିହାରେ ଘଟିଥିବା ବହୁଚର୍ଚ୍ଚିତ ପାର୍ସଲ ବୋମା ବିସ୍ଫୋରଣ ମାମଲାରେ ପୁଞ୍ଜିଲାଲ ମେହେରଙ୍କୁ ପାଟଣାଗଡ଼ ଅତିରିକ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ଓ ସେସନ୍ସ ଜଜ୍ (ADJ) କୋର୍ଟ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ୨୦୨୫ ମସିହା ମେ ୨୮ ତାରିଖରେ ଏହି ରାୟ ଶୁଣାଣି ହୋଇଥିଲା। କୋର୍ଟ ପୁଞ୍ଜିଲାଲକୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡ ସହିତ ୫୦,୦୦୦ ଟଙ୍କା ଜରିମାନା ଆଦାୟ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇନଥିବା ସମ୍ପର୍କରେ ମୃତ ସୌମ୍ୟଶେଖର ସାହୁଙ୍କ ପରିବାର ଅସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି।
୨୦୧୮ ମସିହା ଫେବୃଆରୀ ୨୩ ତାରିଖରେ ପାଟଣାଗଡ଼ରେ ସୌମ୍ୟଶେଖର ସାହୁଙ୍କ ବିବାହ ଉପହାର ଭାବେ ଆସିଥିବା ଏକ ପାର୍ସଲରେ ବୋମା ବିସ୍ଫୋରଣ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଘଟଣାରେ ସୌମ୍ୟଶେଖର ଓ ତାଙ୍କ ଜେଜେମା’ ଜେମୁନା ସାହୁଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସୌମ୍ୟଙ୍କ ପତ୍ନୀ ରୀତା ସାହୁ ଗୁରୁତର ଭାବେ ଆହତ ହୋଇଥିଲେ। ପୁଞ୍ଜିଲାଲ ମେହେର, ଯିଏକି ଜଣେ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଶିକ୍ଷକ ଓ ସୌମ୍ୟଙ୍କ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେ ଅଧ୍ୟାପକ ଥିଲେ, ଏହି ଘଟଣାର ମୁଖ୍ୟ ଅଭିଯୁକ୍ତ ଥିଲେ।
ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା ଯେ ପୁଞ୍ଜିଲାଲ ଏହି ଅପରାଧ ପ୍ରତିହିଂସା ଓ ଈର୍ଷାରୁ କରିଥିଲେ। ସେ ସୌମ୍ୟଶେଖରଙ୍କ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେ ଅଧ୍ୟାପନା କରୁଥିବା ସମୟରେ କୌଣସି କାରଣରୁ ଅପମାନିତ ହୋଇଥିବା ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ। ଏହା ସହିତ ସୌମ୍ୟଙ୍କ ସଫଳତା ଓ ସାମାଜିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପ୍ରତି ଈର୍ଷା ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ଏହି ଜଘନ୍ୟ ଅପରାଧ ପାଇଁ ପ୍ରେରିତ କରିଥିଲା। ପୁଞ୍ଜିଲାଲ ନିଜେ ପାର୍ସଲ ବୋମା ତିଆରି କରି ଏହାକୁ ବିବାହ ଉପହାର ଭାବେ ପଠାଇଥିଲେ, ଯାହା ବିସ୍ଫୋରଣ ହେବାରୁ ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା।
ପାଟଣାଗଡ଼ ADJ କୋର୍ଟ ପୁଞ୍ଜିଲାଲକୁ ଭାରତୀୟ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ସଂହିତା (IPC)ର ଧାରା ୩୦୨ (ହତ୍ୟା), ୩୦୭ (ହତ୍ୟା ଉଦ୍ୟମ), ଓ ବିସ୍ଫୋରକ ପଦାର୍ଥ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ତଥାପି, ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡ ପ୍ରଦାନ ନକରି ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହାର କାରଣ ସମ୍ପର୍କରେ କୋର୍ଟର ବିସ୍ତୃତ ରାୟରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇପାରେ, ଯାହା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସର୍ବସାଧାରଣରେ ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ। ତେବେ, ଭାରତୀୟ ନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡ ଅତି ବିରଳ ଓ “rarest of rare” ମାମଲାରେ ଦିଆଯାଏ। କୋର୍ଟ ହୁଏତ ଏହି ମାମଲାକୁ ସେହି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିବେଚନା କରିନଥାଇପାରନ୍ତି କିମ୍ବା ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ବୟସ, ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ବିଚାର କରି ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ମନେ କରିଥାଇପାରନ୍ତି।
ମୃତ ସୌମ୍ୟଶେଖରଙ୍କ ପରିବାର ଏହି ରାୟ ପ୍ରତି ମିଶ୍ରିତ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇଛନ୍ତି। ସୌମ୍ୟଙ୍କ ପିତାମାତା କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ପୁଞ୍ଜିଲାଲକୁ ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡ ଦିଆଯିବ ବୋଲି ଆଶା ରଖିଥିଲେ। ତଥାପି, ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ସେମାନେ କିଛିଟା ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଓ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଏହା ସୌମ୍ୟଙ୍କ ଆତ୍ମାକୁ କିଛିଟା ଶାନ୍ତି ଦେବ। ସେମାନେ ଆହୁରି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ପୁଞ୍ଜିଲାଲ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ରାୟକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ନ୍ୟାୟ ପାଇଁ ଲଢ଼ିବେ।
ଏହି ମାମଲାର ଅନୁସନ୍ଧାନ ଓଡ଼ିଶା ପୁଲିସର CID ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିଲା। ପୁଞ୍ଜିଲାଲଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଫଳତାର ସହ ଅଭିଯୋଗ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା। କୋର୍ଟରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ପ୍ରମାଣ ଓ ସାକ୍ଷୀଙ୍କ ବୟାନ ଆଧାରରେ ପୁଞ୍ଜିଲାଲକୁ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା। ରାୟ ଶୁଣାଣି ପରେ ପୁଞ୍ଜିଲାଲକୁ ଜେଲକୁ ପଠାଯାଇଛି।
ଏହି ଘଟଣା ଓଡ଼ିଶାରେ ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆଲୋଚିତ ମାମଲା ଥିଲା, ଯାହା ନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ଅପରାଧର ମନସ୍ତାତ୍ତ୍ୱିକ ଦିଗ ଉପରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛି। ଯଦିଓ ପୁଞ୍ଜିଲାଲଙ୍କୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଇଛି, ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡ ନଦେବା ନେଇ ପରିବାର ଓ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରହିଛି। ଏହି ମାମଲାରେ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ଆପିଲ ହେବ କି ନାହିଁ, ତାହା ଭବିଷ୍ୟତରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ହେବ।
