୨୦୨୫ ମସିହା ମେ ୧୦ରେ ଭାରତ ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁର ଅଧୀନରେ ବ୍ରହ୍ମୋସ ସୁପରସୋନିକ କ୍ରୁଜ ମିସାଇଲ ବ୍ୟବହାର କରି ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରମୁଖ ସାମରିକ ଘାଟିଗୁଡ଼ିକୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା। ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ପାକିସ୍ତାନର ୧୧ଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବାୟୁସେନା ଘାଟି, ଯଥା ସରଗୋଧା, ଭୋଲାରୀ, ଜାକୋବାବାଦ, ସ୍କାରଦୁ, ନୁର ଖାନ (ରାୱଲପିଣ୍ଡି), ରାଫିକି, ମୁରିଦ, ସୁକ୍କୁର, ସିଆଲକୋଟ, ପାସରୁର ଏବଂ ଚୁନିଆନ ଉପରେ ପ୍ରହାର କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଆକ୍ରମଣ ଏପ୍ରିଲ ୨୨, ୨୦୨୫ରେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ପାହାଲଗାମରେ ୨୬ ଜଣ ନାଗରିକଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ପ୍ରତିଶୋଧ ସ୍ୱରୂପ ଥିଲା।
ଭାରତର ବ୍ରହ୍ମୋସ ମିସାଇଲ ଦ୍ୱାରା ରାୱଲପିଣ୍ଡିରେ ଅବସ୍ଥିତ ନୁର ଖାନ ବାୟୁସେନା ଘାଟି ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ଆମେରିକାକୁ ସ୍ତମ୍ଭିତ ଓ ଚିନ୍ତିତ କରିଥିଲା। ଏହି ଘାଟି ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରମୁଖ ସାମରିକ ପରିବହନ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ବାୟୁ ଇନ୍ଧନ ପୂରଣ କ୍ଷମତାର ଆଧାର ଅଟେ, ଯାହା ପାକିସ୍ତାନୀ ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନଗୁଡ଼ିକୁ ସହାୟତା କରେ। ଏହାର ଅବସ୍ଥାନ ଇସ୍ଲାମାବାଦଠାରୁ ମାତ୍ର ୧୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସ୍ଟ୍ରାଟେଜିକ ପ୍ଲାନ୍ସ ଡିଭିଜନ (ଏସପିଡି) ମୁଖ୍ୟାଳୟଠାରୁ ୧ କିଲୋମିଟରରୁ କମ ଦୂରରେ ଅଛି, ଯାହା ଦେଶର ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଓ ସୁରକ୍ଷା ଦେଇଥାଏ। ନୁର ଖାନ ଘାଟି ଉପରେ ଭାରତର ନିର୍ଭୁଲ ଆକ୍ରମଣ ପାକିସ୍ତାନର ପରମାଣୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବିପଦରେ ପକାଇଥିଲା, ଯାହା ଆମେରିକା ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତର ଚିନ୍ତାର କାରଣ ଥିଲା।
ଆମେରିକାର ଯୁଦ୍ଧବିରତି ପାଇଁ ତୀବ୍ର ଚେଷ୍ଟାର କାରଣ
ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧର ଭୟ: ଭାରତର ୯୦ ମିନିଟର ବ୍ୟାପକ ଆକ୍ରମଣ, ଯେଉଁଥିରେ ୧୧ଟି ପାକିସ୍ତାନୀ ବାୟୁସେନା ଘାଟିକୁ ବ୍ରହ୍ମୋସ, ହାମର ଏବଂ ସ୍କାଲ୍ପ ମିସାଇଲ ଦ୍ୱାରା ଧ୍ୱଂସ କରାଯାଇଥିଲା, ପାକିସ୍ତାନର ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା। ନୁର ଖାନ ଘାଟି ନିକଟସ୍ଥ ଏସପିଡି ମୁଖ୍ୟାଳୟ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣର ଆଶଙ୍କା ଆମେରିକାକୁ ଏହା ଭାବିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କଲା ଯେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନର ପରମାଣୁ କମାଣ୍ଡ ଆକ୍ରମଣ କରି ନଷ୍ଟ କରିପାରେ। ଏକ ଆମେରିକୀୟ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ମତରେ, ପାକିସ୍ତାନର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଭୟ ଥିଲା ତା’ର ପରମାଣୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କ୍ଷମତା ନଷ୍ଟ ହେବା।
ଆଞ୍ଚଳିକ ଅସ୍ଥିରତାର ଆଶଙ୍କା: ପାକିସ୍ତାନର ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର, ଯାହାର ଅନୁମାନିତ ସଂଖ୍ୟା ୧୭୦ କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ, ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ରହିଛି। ଭାରତର ଆକ୍ରମଣ ଯଦି ଏହି ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରେ, ତେବେ ଏହା ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ ଏକ ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧର ସମ୍ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ, ଯାହା ଆମେରିକା ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଏକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ହେବ। ସରଗୋଧା ବାୟୁସେନା ଘାଟି, ଯାହା ପାକିସ୍ତାନର ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ବିତରଣ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଏବଂ କମାଣ୍ଡ ସେଣ୍ଟର ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ, ତା’ର ଧ୍ୱଂସ ପାକିସ୍ତାନର ସାମରିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ମାରାତ୍ମକ ଆଘାତ ଦେଇଥିଲା।
ଆମେରିକାର ମଧ୍ୟସ୍ଥତା: ପାକିସ୍ତାନର ବାଲିଷ୍ଟିକ ମିସାଇଲ ସିରସା (ଭାରତ) ଆଡ଼କୁ ଉତକ୍ଷେପଣ ପରେ ଆମେରିକୀୟ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ମାର୍କୋ ରୁବିଓ ପାକିସ୍ତାନର ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଆସିମ ମୁନିରଙ୍କୁ ଫୋନ କରି ତୁରନ୍ତ ଡି-ଏସକାଲେସନ ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ପାକିସ୍ତାନର ଡିଜିଏମଓ ମେଜର ଜେନେରାଲ କାଶିଫ ଅବଦୁଲ୍ଲା ଭାରତୀୟ ଡିଜିଏମଓ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଜେନେରାଲ ରାଜୀବ ଘାଇଙ୍କୁ ଫୋନ କରି ଯୁଦ୍ଧବିରତି ପାଇଁ ସହମତି ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ଏହି ଯୁଦ୍ଧବିରତିକୁ “ଐତିହାସିକ ଏବଂ ବୀରୋଚିତ ନିଷ୍ପତ୍ତି” ବୋଲି ଅଭିହିତ କରିଥିଲେ, କାରଣ ଏହା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ନିରୀହ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନ ବଞ୍ଚାଇଥିଲା।
ଚୀନ-ପାକିସ୍ତାନ ସମନ୍ୱୟରେ ବାଧା: ସ୍କାରଦୁ ବାୟୁସେନା ଘାଟିର ଧ୍ୱଂସ ପାକିସ୍ତାନର ଉତ୍ତର ନୀରିକ୍ଷଣ ଏବଂ ଲାଇନ ଅଫ ଆକ୍ଚୁଆଲ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ (ଏଲଏସି) ନିକଟ ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଥିଲା। ଏହା ଚୀନ-ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସାମରିକ ସମନ୍ୱୟକୁ ମଧ୍ୟ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା, ଯାହା ଆମେରିକା ପାଇଁ ଏକ ଭୌଗୋଳିକ-ରାଜନୈତିକ ଚିନ୍ତା ଥିଲା।
ଆମେରିକାର ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ୱାର୍ଥ: ଆମେରିକା ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ ସ୍ଥିରତା ବଜାୟ ରଖିବାକୁ ଚାହେଁ, କାରଣ ଏକ ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧ ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଶକ୍ତି ସନ୍ତୁଳନକୁ ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ କରିପାରେ। ଭାରତର ବ୍ରହ୍ମୋସ ଆକ୍ରମଣ ପାକିସ୍ତାନର ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଏବଂ ସାମରିକ କ୍ଷମତାକୁ ଗୁରୁତର କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥିଲା, ଯାହା ପାକିସ୍ତାନକୁ ଆମେରିକାଠାରୁ ତୁରନ୍ତ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ଦାବି କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲା। ଏକ୍ସରେ ପୋଷ୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ପାକିସ୍ତାନ ଆମେରିକାକୁ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲା, କାରଣ ଭାରତର ଆକ୍ରମଣ ତା’ର ପରମାଣୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବିପଦରେ ପକାଇଥିଲା।
ଆମେରିକାର ଯୁଦ୍ଧବିରତି ପାଇଁ ତୀବ୍ର ଚେଷ୍ଟା ମୁଖ୍ୟତଃ ପାକିସ୍ତାନର ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଭାରତୀୟ ଆକ୍ରମଣର ଆଶଙ୍କା, ଆଞ୍ଚଳିକ ଅସ୍ଥିରତା, ଏବଂ ଚୀନ-ପାକିସ୍ତାନ ସମନ୍ୱୟରେ ବାଧା ଯୋଗୁଁ ଥିଲା। ନୁର ଖାନ ଘାଟି ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ୧୦ଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଘାଟିର ଧ୍ୱଂସ ପାକିସ୍ତାନର ସାମରିକ ଦୁର୍ବଳତାକୁ ଉଜାଗର କରିଥିଲା, ଯାହା ଆମେରିକାକୁ ତୁରନ୍ତ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିଲା।
ଭାରତୀୟ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଆମେରିକୀୟ F-16 ବିମାନକୁ ଧ୍ୱଂସ କଲା, ଯୁଦ୍ଧବିରତି ପାଇଁ ଆମେରିକାର ଚାପ
ମେ ୨୦୨୫ରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସଂଘର୍ଷ ସମୟରେ ପାକିସ୍ତାନ ଆମେରିକା ନିର୍ମିତ ଦୁଇଟି F-16 ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଭାରତର ଉନ୍ନତ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ସେହି ବିମାନ ଦୁଇଟିକୁ ନଷ୍ଟ କରି ଦେଇଥିଲା। ଏହି ଦୁଇଟି ମୂଲ୍ୟବାନ ବିମାନର କ୍ଷତି—ଯାହାର ପ୍ରତ୍ୟେକର ମୂଲ୍ୟ ୪୦ ରୁ ୭୦ ମିଲିୟନ ଡଲାର (୩୩୦–୫୮୦ କୋଟି ଟଙ୍କା)—ଆମେରିକାର ଅସ୍ତ୍ର ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଆଘାତ ଥିଲା। ଅଧିକ କ୍ଷତି ରୋକିବା ପାଇଁ ଆମେରିକା ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସଂନ୍ଧି ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲା। ପାକିସ୍ତାନ ଆମେରିକାଠାରୁ ଏକାଧିକ ବ୍ୟାଚରେ F-16 ବିମାନ କିଣିଛି, ଯାହା ମଧ୍ୟରେ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଏକ ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ଅତିରିକ୍ତ ସହାୟକ ଉପକରଣ ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୩୫,୮୭୬ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଡିଲ ସାମିଲ ରହିଛି।
